Ζητήματα πολιτικής της εκπαίδευσης στην Κρήτη στις αρχές του 20ού αιώνα

Η μελέτη αυτή αναλύει αρχειακό υλικό των αρχών του 20ού αιώνα στην Κρήτη, το οποίο αναφέρεται σε καίρια ζητήματα εκπαιδευτικής πολιτικής, ιδιαίτερα στο χώρο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και της εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών. Παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα σημεία που χρησιμοποιείται η συγκριτική επιχειρηματολογία για να τεκμηριωθούν βασικές αρχές και θέσεις πολιτικής της εκπαίδευσης από το χώρο της Ευρώπης, των ευρωπαϊκών εκπαιδευτικών συστημάτων και του Ευρωπαίου εκπαιδευτικού. Η εργασία αυτή, εντασσόμενη μέσα σε ένα νέο πλαίσιο ιστορικο-συγκριτικής προσέγγισης των εκπαιδευτικών ζητημάτων, επιδιώκει να αναδείξει πτυχές της εκπαιδευτικής πολιτικής στο χώρο της τοπικής εκπαιδευτικής ιστορίας με αφορμή το παράδειγμα της Κρήτης. Η προσέγγιση στηρίζεται σε δημοσιευμένο αλλά και εν μέρει αδημοσίευτο αρχειακό υλικό, με βάση το οποίο γίνεται προσπάθεια για μια νέα ανάγνωση τόσο του ίδιου του υλικού όσο και των συμπερασμάτων της δευτερογενούς βιβλιογραφίας από τη σκοπιά της εκπαιδευτικής πολιτικής. Η μελέτη του χώρου αυτού είναι ιδιαίτερα σημαντική αν εκληφθεί ως ερευνητικό πεδίο ανάλυσης του ιστορικού – εκπαιδευτικού “παραδείγματος” στη διαχρονία, διότι μπορεί να αναδείξει σε ένα οριοθετημένο ιστορικά πεδίο πώς η κατανομή της εξουσίας και η λήψη αποφάσεων επηρεάζει το εκπαιδευτικό φαινόμενο στη συγχρονία του. Το παράδειγμα της Κρητικής Πολιτείας με το οποίο ασχολείται η παρούσα μελέτη ενδείκνυται και για άλλους λόγους: Πρώτον, η περίοδος της δεκαπενταετίας στην οποία εκτείνεται η Κρητική Πολιτεία είναι μία περίοδος ιδιαίτερα σημαντική από τη σκοπιά των ιστορικο-πολιτικών αλλά και των διεθνών συγκυριών που έλαβαν χώρα στην Κρήτη, λόγω κοινωνικο-πολιτικών ανακατατάξεων στον ευρύτερο νοτιο-ανατολιτικό άξονα της Μεσογείου, δεύτερον, η Κρητική Πολιτεία ως νέα Επικράτεια προσπάθησε να χαράξει εκπαιδευτική πολιτική τέτοια που θα τη διευκόλυνε να οδηγηθεί από το καθεστώς της Αυτονομίας στην Ένωση με την Ελλάδα και τρίτον, είναι δυνατόν στην περίπτωση της να σταθμιστούν καλύτερα ερμηνείες και εξηγήσεις της πολιτικής της εκπαίδευσης γενικότερα, μια και η ίδια ως πολιτειακό σύστημα, παρά τις ασάφειες της, αποτέλεσε θεσμοθετημένη δομή σε επίπεδο κατανομής της εξουσίας και της οργάνωσης για το σχεδιασμό και τη λήψη αποφάσεων στο χώρο της εκπαίδευσης.