Του πόθου αρρωστημένος

Με αφορμή τον “Ερωτόκριτο”, το αριστούργημα της κρητικής αναγέννησης, και με οδηγό τις ιατρικές γνώσεις του δημιουργού του, του Βιτσέντζου Κορνάρου, ο συγγραφέας ανασυνθέτει τη συζήτηση για την αρρώστια του έρωτα, ξεκινώντας από τον “Κανόνα” του Αβικέννα και φτάνοντας ώς την “Ανατομία της Μελαγχολίας” του Burton. Παράλληλα, επιχειρεί να καθορίσει τη σχέση που υπάρχει ανάμεσα σε ιατρική και λογοτεχνία στη δυτική μεσαιωνική παράδοση. Αποδεικνύεται τελικά ότι είναι μια σχέση ανταγωνισμού μεταξύ δύο διαφορετικών θεωρήσεων της αρρώστιας: από τη μια έχουμε τη νατουραλιστική θεώρηση των γιατρών και την ακατάλυτη πίστη τους στην ιασιμότητα, από την άλλη, την οντολογική θεώρηση των ποιητών, που βλέπει το κακό ως εισβολή ενός παράγοντα εξωγενούς και ανεξέλεγκτου απέναντι στον οποίο το άτομο είναι ανίκανο να αμυνθεί (το στερεότυπο του Έρωτα τοξότη). Η καινοτομία του Κορνάρου έγκειται στο ότι επιχειρεί να χτυπήσει την ιατρική σκέψη με τα ίδια της τα όπλα: αφηγούμενος με εκπληκτική συστηματικότητα και σαφήνεια την ιστορία μιας ορθολογικής θεραπευτικής αγωγής που είναι εξ ορισμού καταδικασμένη σε αποτυχία. Αποδεικνύεται έτσι αυτό που ανέκαθεν πίστευαν οι ποιητές, ότι δηλαδή ο μόνος ικανός να θεραπεύσει είναι η φύση, δηλαδή η τύχη, δηλαδή η πρόνοια.