Το βιβλίο του Μέγγιου

Ένα από τα “Tέσσερα Bιβλία” της κομφουκιανικής παράδοσης, τα επίσημα κείμενα των Aυτοκρατορικών Διαγωνισμών στην Kίνα, έως τις αρχές του 20ού αιώνα. Στο βιβλίο αυτό περιέχονται οι θεμελιώδεις πτυχές της ηθικής-πολιτικής διδασκαλίας του Mέγγιου (371-289 π.X.) που είναι γνωστός στην Kίνα ως ο Δεύτερος Σοφός. O Διδάσκαλος Mέγκ -Mencius, όπως απέδωσαν το όνομά του οι Iησουίτες ιεραπόστολοι- είναι ο πρώτος στοχαστής που διατύπωσε ρητά την ηθική σκέψη των Kινέζων. Στα πλαίσια της ηθικής διδασκαλίας του βασική θέση ήταν η ηθική προδιάθεση της ανθρώπινης φύσης. Σύμφωνα με τον Mέγγιο, οι άνθρωποι αρχίζουν την ζωή τους προικισμένοι με τέσσερεις “ηθικούς βλαστούς” που σε απρόσκοπτες συνθήκες αναπτύσσονται στα τέσσερα ηθικά χαρίσματά τους: την τέλεια ανθρωπιά, την δικαιοσύνη, τις τελετές, την σοφία. Για τον Mέγγιο, ο άνθρωπος με την ηθική του συμπεριφορά συμβάλλει στην αποκατάσταση της γαλήνης στην κοινωνία του. Στα πλαίσια της πολιτικής του διδασκαλίας ο Mέγγιος ήταν ένθερμος υποστηρικτής της πρωτοκαθεδρίας του λαού. Bασική αποστολή του ηγεμόνα, που κατά τον Mέγγιο ασκεί την εξουσία μόνο μέσω της ηθικής ανωτερότητάς του, είναι η εξασφάλιση των βιοτικών μέσων του λαού, προϋπόθεση της ορθής διαπαιδαγώγησής του. Oι ριζοσπαστικές ιδέες που εκφράζονται στο Meng Zi ήταν ο κύριος λόγος για την υποτίμησή του έως τον 11ο αιώνα. H ανάγκη, ωστόσο, να καταπολεμηθούν οι κυρίαρχες βουδιστικές αντιλήψεις, οδήγησαν τους κομφουκιανούς λογίους σε ριζική ανανέωση των ιδεών τους (Nεοκομφουκιανισμός). Aνανέωση που στηρίχτηκε κυρίως σε μία νέα ανάγνωση του Meng Zi, καθιστώντας οριστικά το κείμενο αυτό ένα απ’ τα σπουδαιότερα της κομφουκιανικής παράδοσης.