Το τέλος της παρέλασης

Το “Τέλος της παρέλασης”, χρονικό της ζωής ενός μέλους της αγγλικής αριστοκρατίας πριν, κατά τη διάρκεια και μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο είναι, καθώς έγραψε ο κριτικός Robie Macauley, “μια ερωτική ιστορία χωρίς σκηνές πάθους, ένα πολεμικό μυθιστόρημα που διεξάγεται στα χαρακώματα αλλά όχι στα πεδία των μαχών, μια τραγωδία χωρίς κατάληξη”. Έξοχο μείγμα κοινωνικής παρατήρησης και ψυχολογικής εμβάθυνσης, ιστορικό μυθιστόρημα που “δεν πραγματεύεται τα γεγονότα όπως εμφανίζονται στις σελίδες της ιστορίας” σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα, η τετραλογία του Φορντ Μάντοξ Φορντ επιπολάζει στον ιστορικό χρόνο, αναζητώντας τα ίχνη του στη συνείδηση των χαρακτήρων.Η ιστορία δεν λειτουργεί εδώ ως πραγματολογικό ή χρονολογικό πλαίσιο αναφοράς, αλλά ως πηγή υποκειμενικών εντυπώσεων, εντυπώσεων περίπλοκων, συγκεχυμένων, δυσερμήνευτων οι οποίες, σε συνδυασμό με τις αμφιβολίες, τις ανησυχίες, τις προκαταλήψεις αυτής της μεταβατικής εποχής και τις πρόσθετες στρεβλώσεις που επιφέρει στην ούτως ή άλλως ελαττωματική μνήμη η παραφροσύνη των χαρακωμάτων, εγγράφονται δραματικά στη συνείδηση των ηρώων ενόσω βιώνουν το ατομικό και το συλλογικό τους πεπρωμένο βαδίζοντας προς ένα ανεξιχνίαστο αύριο.