Το πρόβλημα της ευρωπαϊκής ενότητας και η διαχρονικότητά του

“… το ευρωπαϊκό φαινόμενο έχει ένα ιστορικό βάθος από το οποίο ξεπροβάλλουν κάθε φορά ρυθμιστικοί παράγοντες, που με τη διαχρονική ισχύ τους μας υποχρεώνουν να τους λαμβάνουμε υπόψη…””… εκεί δηλαδή που οι πολιτικοί βλέπουν το ‘ποτήρι της ευρωπαϊκής ενότητας’ μισογεμάτο, οι ιστορικοί δεν μπορούν παρά να το βλέπουν μισοάδειο. Η ιστορική θεώρηση της ευρωπαϊκή ενοποίησης ‘στη μεγάλη της διάρκεια’ δημιουργεί μια διαφορετική προοπτική. Κάνει ώστε να υποχωρεί η σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ενοποιητικής προσπάθειας και να αποδεικνύεται ότι η ευρωπαϊκή ενότητα εξακολουθεί να διαφεύγει…”