Το πανδοχείο της μνήμης

Το εκπληκτικό τελευταίο ταξίδι ενός κορυφαίου ιστορικού και δημόσιου διανοούμενου από το “πανδοχείο της μνήμης” του στα πρόσωπα, τους τόπους και τις εποχές που τον σημάδεψαν Η στοχαστική αυτοβιογραφία που συνθέτει εδώ ο Τόνυ Τζαντ δεν έχει όμοιά της. Καθένα απ’ αυτά τα είκοσι πέντε μικρά δοκίμια μεταφέρει συμβάντα του παρελθόντος περασμένα από το κόσκινο της ιστορικής αίσθησης, της κριτικής σκέψης και της ηθικής διαύγειας του συγγραφέα. Λεπτομέρειες της προσωπικής ζωής βρίσκουν έτσι μια θέση στο ευρύτερο πλαίσιο της ιστορίας, καθώς ο αφηγητής περνάει από τα αγγλοεβραϊκά φαγητά της παιδικής του ηλικίας στις ώριμες συνδυαστικές ταυτότητες των “ανθρώπων του μεταίχμιου”· από τα λεωφορεία της περίφημης Πράσινης Γραμμής του ευρύτερου Λονδίνου στον αστικό πολιτισμό και σχεδιασμό του μεσοπολέμου· από την εμπειρία του ισραηλινού κιμπούτς ή της παρισινής φοιτητικής ζωής και διανόησης το ’68 στην απομάγευση του σοσιαλισμού και των άλλων -ισμών· από τις σιωπηρές ιεραρχίες και εθιμοτυπίες του Καίμπριτζ στα ισοπεδωτικά μοντέλα της σύγχρονης εκπαίδευσης· από την αργοπορημένη εκμάθηση τσέχικων στην «αιχμάλωτη σκέψη» ανατολικά και δυτικά του Τείχους· από τις πρώτες σχέσεις με γυναίκες στις αντιφάσεις της πολιτικής του φύλου και του οικιακού κομφορμισμού… Αυτές και άλλες διαδρομές, μαζί με την πορεία του από το Λονδίνο στην Παλαιστίνη, το Παρίσι, την Πράγα και τελικά τη Νέα Υόρκη, μπόρεσε να ανακαλέσει ο Τζαντ λίγο πριν από το τέλος της ζωής του, χάρη στην παιδική ανάμνηση ενός παλιού ελβετικού πανδοχείου, που του άνοιξε ευεργετικά, στις νύχτες της παραλυσίας του, τα μυστικά περάσματα της μνήμης.