Το έθνος πέραν των συνόρων

Ολοένα και περισσότερα κράτη επιχειρούν να κινητοποιήσουν εξωεδαφικούς “συγγενικούς” πληθυσμούς, είτε πρόκειται για μειονότητες είτε για απόδημους, προκειμένου να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης τους στο διεθνές στερέωμα. Η αντίληψη των κρατών ότι μπορούν να επωφεληθούν από τους υλικούς ή συμβολικούς πόρους που οι τελευταίοι ενσαρκώνουν ή συγκεντρώνουν αποτελεί το κίνητρο για την ανάπτυξη “ομογενειακών” πολιτικών. Ο ανά χείρας τόμος εξετάζει τις στρατηγικές αντιμετώπισης “συγγενικών” εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύο αιώνες ύπαρξής του: Ποιους πληθυσμούς επιλέγει να εντάξει στο έθνος και ποιους να αποκλείσει; Με βάση ποια ιδεολογία και με ποια κριτήρια τα πράττει; Ποιους στόχους βάζει και τι πετυχαίνει; Από τους έλληνες κεφαλαιούχους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τον 19ο αιώνα μέχρι τους “ομογενείς” από την πρώην ΕΣΣΔ, και από το ζήτημα της ψήφου των κοινοτήτων του “έξω Ελληνισμού” το 1863 μέχρι τη δημιουργία της ΕΡΑ5 ξετυλίγονται πολιτικές που εν πολλοίς δεν συζητιούνται στο δημόσιο χώρο, είναι όμως εντέλει ιδιαίτερα σημαντικές τόσο ιδεολογικά όσο και ως προς τις συνέπειές τους.