Το ένδικο βοήθημα της ανακοπής κατά της διοικητικής εκτέλεσης

Αντικείμενο του παρόντος έργου δεν είναι η διοικητική διαδικασία βεβαίωσης των δημοσίων εσόδων υπό την έννοια της ανάλυσης των ουσιαστικών και διαδικαστικών προϋποθέσεων που θέτει ο ΚΕΔΕ (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων) για την αναγκαστική είσπραξή τους αλλά οι δικονομικές δυνατότητες άμυνας του καθ’ ου η διοικητική εκτέλεση. Μέσο προστασίας του ιδιώτη οφειλέτη, έναντι των εις βάρος του παρεκκλίσεων από τη νομιμότητα κατά την διαδικασία της διοικητικής εκτέλεσης, αποτελεί το ένδικο βοήθημα της ανακοπής, όπως αυτό, πλέον, ρυθμίζεται στα άρθρα 216 επ. του νόμου 2717/1999 που εισήγαγε τον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔμ). Ειδικότερα, η ανακοπή είναι το γενικό και αποκλειστικό ένδικο βοήθημα διαπλαστικής φύσης κατά των πράξεων που εκδίδονται στο πλαίσιο της διοικητικής εκτελέσεως.Η αποτελεσματική άσκηση της ανακοπής διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο, καθώς πρόκειται για το τελευταίο καταφύγιο έννομης προστασίας του ιδιώτη έναντι της Διοίκησης, πριν αυτή επέμβει και αφαιρέσει αναγκαστικά περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη της. Η δικονομική διαρρύθμιση του ενδίκου αυτού βοηθήματος χαρακτηρίζεται από τις μειωμένες δυνατότητες που παρέχει στον έχοντα το δικαίωμα άσκησης ανακοπής να αμφισβητήσει την νομιμότητα και ύπαρξη της ίδιας της χρηματικής απαίτησης του νόμιμου τίτλου, με ορισμένες βέβαια εξαιρέσεις. Ο εντοπισμός των εξαιρέσεων αυτών και η εντεύθεν σκιαγράφηση της δραστικότερης μορφής άμυνας του οφειλέτη κατά της διοικητικής εκτέλεσης, αποκτά εξέχουσα σημασία και επιχειρείται να εντοπιστεί και να αναλυθεί στο παρόν έργο. Το ζητούμενο είναι, λοιπόν, ο καθου η εκτέλεση να προβάλει επιτυχώς έναν ισχυρισμό που καταλύει την ίδια την νομιμότητα της ουσιαστικού δικαίου απαίτησης, ώστε να απαλλαγεί οριστικά από την απειλή των αναγκαστικών μέτρων και να ματαιώσει τη διαδικασία ικανοποίησης του Δημοσίου σε βάρος του δικαιώματος του στην ιδιοκτησία. Βεβαίως, αναλύονται και συστηματοποιούνται όλα τα επιμέρους ζητήματα ως προς το αντικείμενο προσβολής της ανακοπής και τις επιμέρους προϋποθέσεις λυσιτελούς άσκησης της, τα οποία τελούν υπό ιδιαίτερους κανόνες σε σχέση με τα λοιπά ένδικα βοηθήματα (προσφυγή ουσίας, αίτηση ακύρωσης) κατά εκτελεστών διοικητικών πράξεων. Σκοπός της παρούσας μονογραφίας είναι να απλοποιήσει θεμελιώδη ζητήματα παραδεκτού των λόγων ανακοπής και να επισημάνει τους όρους υπό τους οποίους μπορούν να προβληθούν βασίμως αιτιάσεις κατά των «εκτελεστικών πράξεων της διοικητικής εκτέλεσης», πάντα υπό το πρίσμα των παραδοχών και πορισμάτων της νομολογίας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων, του Συμβουλίου της Επικρατείας αλλά και του Ελεγκτικού Συνεδρίου. (απόσπασμα από τον Πρόλογο)