Τα εγχειρίδια ιστορίας της ΣΤ΄ δημοτικού 1979, 1997, 2006

Βασικός σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση, η ανάλυση και η σύγκριση του περιεχομένου και των στόχων των τριών εγχειριδίων Ιστορίας για την Στ’ Δημοτικού, που εκδόθηκαν από τον Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων (ΟΕΔΒ) και διδάχτηκαν στα ελληνικά σχολεία από το 1979 έως και το 2007.- Το πρώτο βιβλίο που εξετάζεται είναι η “Ελληνική Ιστορία των Νεωτέρων Χρόνων” των Α. Διαμαντόπουλου και Ν. Κυριαζόπουλου, η οποία γράφτηκε με βάση το Αναλυτικό Πρόγραμμα του 1977, εκδόθηκε το 1979 και παρέμεινε στα σχολεία έως και το 1989. Το 1990 το βιβλίο των Διαμαντόπουλου και Κυριαζόπουλου αντικαταστάθηκε από το βιβλίο “Στα Νεότερα Χρόνια”, το οποίο γράφτηκε από συγγραφική ομάδα απαρτιζόμενη από τον Δ. Ακτύπη, τον Αρ. Βελαλίδη, την Μ. Καΐλα, τον Θ. Κατσουλάκο, τον Γ. Παπαγρηγορίου και τον Κ. Χωρεάνθη. Το 1990 το εγχειρίδιο αυτό αναθεωρήθηκε από τριμελή ομάδα, αποτελούμενη από τον Θ. Κατσουλάκο, την Αν. Κυρκίνη και την Μ. Σταμοπούλου και κυκλοφόρησε το 1997. Στην εργασία μας εξετάζουμε την αναθεωρημένη αυτή έκδοση, η οποία παρουσιάζει ευάριθμες αλλά ουσιώδεις διαφορές από την πρώτη. Το τρίτο και τελευταίο εγχειρίδιο, που εξετάζεται φέρει τον τίτλο Στα νεότερα και σύγχρονα χρόνια, γράφτηκε από συγγραφική ομάδα με επικεφαλής την Μ. Ρεπούση και μέλη την Χ. Ανδρεάδου, τον Αρ. Πουταχίδη και τον Αρμ. Τσιβά και διδάχτηκε στα σχολεία μόνο κατά τη σχολική περίοδο 2006-2007.Κατά την πραγμάτευση του θέματος δεν περιοριζόμαστε στην παρουσίαση και την ανάλυση της προσέγγισης της Ιστορίας στα τρία εγχειρίδια, αλλά εξετάζουμε και τις παραμέτρους, που καθόρισαν το περιεχόμενο και τους στόχους τους. Τέτοιες παράμετροι είναι τα αντίστοιχα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών, το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών, το Σύνταγμα και οι νόμοι της ελληνικής Δημοκρατίας, οι θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των οργάνων της για τη διδασκαλία της Ιστορίας, το ιστορικό πλαίσιο, οι νέες θεωρίες των επιστημών της αγωγής, ο ιδιόμορφος χαρακτήρας της σχολικής Ιστορίας και οπωσδήποτε η ιδιαίτερη λειτουργία ενός σχολικού εγχειριδίου.Κατά την παρουσίαση του περιεχομένου των εγχειριδίων και των στόχων των συγγραφέων επισημαίνουμε κυρίως τον τρόπο προβολής του ελληνικού έθνους και των άλλων εθνών, την περιγραφή των συμφορών (Τουρκοκρατία, Κατοχή, Εμφύλιος) και των πολέμων του έθνους, τον τρόπο παρουσίασης των ιστορικών εχθρών, τη χρήση των μύθων της εθνικής μας ιστοριογραφίας, την προβολή προτύπων, το ύφος της αφήγησης, την ύπαρξη και τον τόνο του εθνικού-φρονηματιστικού λόγου και τέλος την παρουσία της δραματοποίησης και του συναισθήματος.Όσον αφορά στα κριτήρια αξιολόγησης των βιβλίων αυτά είναι η συμμόρφωση τους με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών, η στάση των συγγραφέων απέναντι στο Σύνταγμα και τους νόμους της ελληνικής Δημοκρατίας, η προσαρμογή των εγχειριδίων στα εκάστοτε πολιτικά και κοινωνικά δεδομένα, η ανταπόκριση τους στις προκλήσεις της εποχής τους, η ισορροπία που διέπει την κατανομή της ύλης και οπωσδήποτε η επιστημονική αρτιότητα και την παιδαγωγική εγκυρότητα των έργων.