Σπουδές για τον Ελευθέριο Βενιζέλο

Την έκθεση-αφιέρωμα στον μεγάλο Έλληνα γλύπτη Γιάννη Παππά, με τίτλο “Γιάννης Παππάς: Σπουδές για τον Ελευθέριο Βενιζέλο”, φιλοξενεί από τις 21 Νοεμβρίου 2008 έως τις 28 Ιανουαρίου 2009 το Μουσείο Μπενάκη. Ο Γιάννης Παππάς γεννήθηκε στις 13 Μαρτίου του 1913 στην Κωνσταντινούπολη. Ήταν γιος του χειρουργού Αλέξανδρου Παππά και της Ελένης Φ. Φωτιάδη. Σπούδασε ταυτόχρονα Καλές Τέχνες και Νομική στο Παρίσι. Από το 1935 άρχισε να φιλοτεχνεί τις προτομές μεγάλων καλλιτεχνών αλλά και προσωπικοτήτων της πολιτικής ζωής του τόπου. Από τα γνωστότερα έργα που φιλοτέχνησε τη δεκαετία 1980-1990 είναι: ο Μαρμάρινος ανδριάντας του Ελευθερίου Βενιζέλου (στο χώρο της Βουλής των Ελλήνων), ο έφιππος ανδριάντας του Γεωργίου Καραϊσκάκη, ο ανδριάντας του Ευαγγέλου Αβέρωφ-Τοσίτσα (Μέτσοβο), στην είσοδο του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου ανάγλυφα των δωρητών, μνημειακή επιγραφή του όρκου του Ιπποκράτη και, στο αίθριο, χάλκινη στήλη ύψους οκτώ μέτρων με επίχρυση διακόσμηση. Φιλοτέχνησε επίσης τον ανδριάντα του Παντελή Πρεβελάκη (Δημαρχείο Ρεθύμνου) και τον τάφο του στο ξωκλήσι του Αϊ-Γιάννη στο Ρέθυμνο, τον ανδριάντα του στρατηγού Μακρυγιάννη (περιοχή Μακρυγιάννη), τον ανδριάντα του Ίωνος Δραγούμη (Πλατεία Μακεδονομάχων Θεσσαλονίκης), το άγαλμα του Οδυσσέα Ελύτη (Πλατεία Δεξαμενής) και τον ανδριάντα του Χαριλάου Τρικούπη (στο χώρο της Βουλής των Ελλήνων).Η προσωπική γνωριμία του νεαρού Γιάννη Παππά με τον μεγάλο Έλληνα πολιτικό υπήρξε καθοριστική για το ενδιαφέρον που ανέπτυξε ο γλύπτης απέναντι στο θέμα Ελευθέριος Βενιζέλος. Η δεδομένη ακτινοβολία και η έντονη γοητεία του πολιτικού ηγέτη συνδέθηκε, μέσω της προσωπικής σχέσης και εκτίμησης, με το δημιουργικό ενδιαφέρον του νεαρού καλλιτέχνη. Ήδη από το 1936, έτος θανάτου του Βενιζέλου, ο Γιάννης Παππάς ξεκίνησε την συλλογή στοιχείων και προχώρησε σε δοκιμές συγκροτώντας με τον τρόπο αυτό ένα πλούσιο και ουσιαστικό σώμα υλικού που αναπτυσσόταν σε δύο άξονες: αφενός υλικό σχετικό με την προσωπικότητα του Βενιζέλου και αφετέρου στοιχεία καλλιτεχνικής σπουδής επάνω στο θέμα Ελευθέριος Βενιζέλος. Έτσι ο επισκέπτης της έκθεσης θα μπορέσει να κινηθεί με τρόπο έμμεσο σε δύο όμορα και επικοινωνούντα πεδία. Το ένα αφορά τη μακρά προετοιμασία του γλύπτη προκειμένου να επιτύχει την απόδοση της προσωπικής του γνώμης και αντίληψης για την προσωπικότητα του Βενιζέλου, και το άλλο αφορά το τελικό αποτέλεσμα των έργων, στο οποίο αναδεικνύονται στοιχεία που συμβολίζουν το έργο του Βενιζέλου και το συνδέουν με την ελληνική ιστορία και με τις μνήμες της ελληνικής κοινωνίας. Από το 1963 έως το 1989 ο γλύπτης δημιούργησε τέσσερεις ανδριάντες και μία προτομή: Ηράκλειο 1963, Αθήνα 1969, Θεσσαλονίκη 1977, Βουλή των Ελλήνων 1989, Υγειονομική Σχολή Αθηνών 2002. Από την προετοιμασία αυτή, όπως και από το υλικό που για πολύ χρόνο συγκέντρωνε ο καλλιτέχνης εκτίθενται στοιχεία στην έκθεση. Τα έργα διατηρούν την καλλιτεχνική τους αυτοτέλεια και καθένα αποδίδει με τρόπο ολοκληρωμένο και ξεχωριστό στοιχεία που χαρακτήρισαν την προσωπικότητα και το έργο του Βενιζέλου. Η έκθεση δίνει τη δυνατότητα στους επισκέπτες να παρακολουθήσουν με τρόπο αναλυτικό τη σκέψη και τη σπουδή του γλύπτη με τελικό προορισμό την τελική σύνθεση του θέματος, Ελευθέριος Βενιζέλος. Η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, σε επιμέλεια Λίλης Πεζανού, πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Βουλής των Ελλήνων και με την υποστήριξη της Αγροτικής Τράπεζας.