Σμύρνη, Τα μείζονα Κύθηρα

Οι Κυθήριοι στη Σμύρνη που μετανάστευσαν από το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα και παρέμειναν εκεί μέχρι την Καταστροφή (1922) εμφανίζουν ένα συναρπαστικό οδοιπορικό που τους κατέστησε ξεχωριστούς σ’ αυτή την περιοχή. Η ανά χείρας έκδοση χωρίζεται σε τρία Μέρη: Το Πρώτο Μέρος αφιερώνεται στη μετάβαση των Ελλήνων στην Ιωνία και ιδιαίτερα στη Σμύρνη· περιγράφονται σημαντικοί σταθμοί στην πολιτική, οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή του τόπου αυτού. Στο Δεύτερο Μέρος, με επίκεντρο τους Κυθήριους, αναλύονται (α) οι μεταβάσεις τους προς τη Σμύρνη, με στοιχεία που προκύπτουν από τα διαβατήρια, τους εκλογικούς καταλόγους και κατάστιχο απόπλου πλοίων προς την Ιωνία (β) η παρουσία των Κυθηρίων και η επαγγελματική τους απασχόληση στη Σμύρνη (γ) η σωματειακή οργάνωση στην Κυθηραϊκή Αδελφότητα, η οποία έδειξε σημαντική δραστηριότητα, και οι λατρευτικές εκδηλώσεις προς τιμήν της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας (δ) η ανθρωπογεωγραφία εννέα περιοχών του Νομού της Σμύρνης, όπου υπήρχε σημαντική συγκέντρωση Κυθηρίων και (ε) στοιχεία εξεχουσών κυθηραϊκών οικογενειών και μεμονωμένων ατόμων, όπου η παρουσία και η δράση τους απέκτησαν υπερτοπική εμβέλεια στις επιστήμες, τα γράμματα και τον πολιτισμό. Το Τρίτο Μέρος αφορά τους πρόσφυγες ως σύνολο που κατέφυγαν στην Ελλάδα και αντιμετώπισαν προβλήματα εγκατάστασης και οικονομικής και κοινωνικής ένταξης στη χώρα μας. Ειδική μνεία γίνεται στους Κυθηρίους πρόσφυγες στα Κύθηρα, στον Δήμο Ευόσμου Θεσσαλονίκης και στον Δήμο Καισαριανής στην Αθήνα.