Σημειολογικά όρια και πολιτικές του νοήματος

Το είδος των διακοπών που μελετά η Σούζαν Μπακ-Μορς στην Ελλάδα των δεκαετιών του 1970 και του 1980 αφορά την επίσκεψη σε έναν εξωτικό και μυθικό τόπο τον οποίο επιθυμεί ο τουρίστας (και τον οποίο αναπαράγει ως τέτοιο η τουριστική βιομηχανία) ώστε να αποδράσει από τον “εξορθολογισμένο” τόπο του καπιταλιστικού/ βιομηχανικού κέντρου από όπου προέρχεται. Η σχέση αυτή σταδιακά μετατρέπει τον υποτιθέμενο μη-νεωτερικό “παράδεισο” του τόπου απόδρασης σε έναν αντίστοιχα εξορθολογισμένο χώρο υποδοχής τουριστών, ο οποίος όμως συντηρεί τα χαρακτηριστικά του εξωτικού που του προβάλλει η τουριστική βιομηχανία, ως προσομοίωση. Εδώ έγκειται και η βαθιά αντίφαση που διακρίνει η Μπακ-Μορς στον τουρισμό: ένας τόπος πρέπει να παραμείνει υπανάπτυκτος προκειμένου να αποτελεί πόλο τουριστικής έλξης. Όπως η ίδια εξάλλου επισημαίνει:Μολονότι ο τουρισμός δημιουργεί οικονομική “ανάπτυξη” στις χώρες υποδοχής, πρόκειται για μια ανάπτυξη η οποία είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες των τουριστών και όχι σε εκείνες των γηγενών πληθυσμών.[…]Ο μαζικός τουρισμός δεν μπορεί να πετύχει ως μακροχρόνια στρατηγική ανάπτυξης για μια χώρα, επειδή είναι ακριβώς η έλλειψη της ανάπτυξης που κάνει μια περιοχή θελκτική ως τουριστικό προορισμό.Η συζήτηση με τη συγγραφέα που συνοδεύει το κείμενο έχει σκοπό να επικαιροποιήσει την ανάλυση και να διασαφηνίσει κάποιες θεωρητικές και μεθοδολογικές σκοπιές της. Συγχρόνως, η συζήτηση εστιάζει στην πολιτική όψη της μελέτης, ανοίγοντας ερωτήματα για το σήμερα, την Ελλάδα της λιτότητας και της κρίσης, μιας κρίσης δομικής και παγκόσμιας.