Ρομαντικά πεπρωμένα

“Πώς μας θωρείς ακίνητος ; …πού τρέχει ο λογισμός σου…”. Στίχοι ενός ποιητή της Μεγάλης Ιδέας που σφράγισε με την παρουσία και το έργο του το μεταγενέστερο μοντέλο της “εθνικής ποίησης”. Στίχοι που πέρασαν στη συλλογική μνήμη συνδεδεμένοι κυρίως με σχολικές γιορτές και εκδηλώσεις “πατριωτικού” χαρακτήρα. Η μελέτη αυτή έχει ως αφορμή το “Διθύραμβο” του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη προς τον ανδριάντα του Γρηγορίου Ε”, στην επέτειο της 25ης Μαρτίου του 1872: την πιο χαρακτηριστική στιγμή, δηλαδή, της “επετειακής ποίησης”, στον 19ο αιώνα. Αναδεικνύοντας αυτό το ξεχασμένο επεισόδιο της λογοτεχνικής ιστορίας, που συνέβαλε καθοριστικά στην επίσημη και πανελλήνια καθιέρωση του Βαλαωρίτη ως “εθνικού ποιητή”, η μελέτη εξετάζει: – το ρόλο της ποίησης στις δημόσιες τελετουργίες και τις εθνοσυμβολικές πρακτικές του νεοσύστατου έθνους-κράτους – τη σημασία της “εθνικής ποίησης” στην παραγωγή του πολιτισμικού εθνικισμού – τη ρομαντική έννοια του “πεπρωμένου” στον καιρό της Μεγάλης Ιδέας.