Πρωτόγονη επανάσταση

“Τόσο οι κλέφτες όσο και οι αρματολοί αποτελούν δυο λειτουργίες που ανήκουν στο ίδιο σύνολο, την πρωτόγονη επανάσταση, της οποίας οι δυνατότητες ενσωμάτωσης […] εκδηλώνονται ιστορικά με το θεσμό του αρματολικιού, όπου ολοκληρώνεται η διαδικασία ενσωμάτωσης και στο ιδεολογικό επίπεδο: η ανταρσία βρίσκει τη δικαίωσή της στο μόρφωμα μιας κοινωνικής αυθεντίας, τον αρματολό, αυθεντίας που εκφράζει ακριβώς τα όρια της πρωτόγονης επανάστασης, δηλαδή την αδυναμία της να αρθεί σε ενεργητική επανάσταση με δική της κοινωνική δυναμική […] Η πίεση, με τη μέθοδο της ληστείας, για την κατάκτηση του αρματολικιού, ο αγώνας για τη διατήρησή του, που εκδηλώνεται με τη σύγκρουση των αρματολών και των φορέων της κοινοτικής και της κρατικής εξουσίας, συνθέτουν το κλίμα όπου μορφώνεται και αυτονομείται σε αξία η βία απέναντι σ’ αυτές τις μορφές εξουσίας”. Σπ. Ασδραχάς