Περί της εποικήσεως σλαβικών τινών φύλων εις την Πελοπόννησον

Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος (1815-1891), ο θεμελιωτής και “πατέρας” της νεοελληνικής ιστοριογραφίας, ανασκευάζει εδώ τις “παραδοξολογίες” του Φαλλμεράυερ περί εκσλαβισμού των Ελλήνων. Το βιβλίο αυτό είναι η πρώτη ιστορική πραγματεία του Παπαρρηγόπουλου και αποτελεί τον προάγελο της πεντάτομης Ιστορίας του Ελληνικού Έθνους (1860-1877). Η δημοσίευση της “Ιστορίας του Μωρέως κατά τον Μεσαίωνα” του Γερμανού ιστοριογράφου (1830) αποτέλεσε το έναυσμα για την γένεση της ελληνικής ιστοριογραφίας. Ο Παπαρρηγόπουλος επισημαίνει στον πρόλογό του: “Τινές ισχυρίσθησαν, ως γνωστόν, ότι εν μέσω των μεγάλων τρικυμιών του μεσαίωνος η αρχαία Ελληνική φυλή εναυάγησεν αύτανδρος και ότι το έθνος το σήμερον φέρον το περικλεές τούτο όνομα είναι γένος νόθον, όχλος βαρβάρων συρρευσάντων ενταύθα από βορρά και δύσεως και μεσημβρίας και ανατολής”. Η ακραία θεωρία, ότι οι Νεοέλληνες δεν έχουν καμία σχέση με τους αρχαίους, αλλά κατάγονται από Σλαύους και Αλβανούς εποίκους, ενέτεινε την ελληνική ροπή προς την αυτογνωσία. Η μελέτη αυτή του Παπαρρηγόπουλου έδωσε το έναυσμα σε νεώτερους, Έλληνες και ξένους, ιστορικούς, όπως τον Κάρολο Χοπφ (1872, βλ. αρ. 1 της Βιβλιοθήλης Ιστορικών Μελετών) να συνεχίσουν την ανασκευή των ιδεών του Φαλλμεράυερ και τη μελέτη του ξεχασμένου έως τότε Βυζαντίου. Η αναστατική έκδοση διαθέτει εισαγωγικό σημείωμα του Δημοσθένη Κοντού, καθηγητή της Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο State University της Νέας Υόρκης.