Παγκόσμιες τάσεις, περιφερειακές συνέπειες

Η ευρύτερη περιοχή του Εύξεινου Πόντου μετατρέπεται με γοργούς ρυθμούς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος για πολλούς εξω-περιφερειακούς δρώντες κυρίως λόγω των καταλυτικής σημασίας στρατηγικών και οικονομικών συμφερόντων που διακυβεύονται. Όπως σημειώνει ο Ian Lesser, συγγραφέας του ανά χείρας Κειμένου Πολιτικής Ξενοφών, η στρατηγική σημασία της περιοχής του Εύξεινου Πόντου έγκειται στο γεγονός ότι αποτελεί αφενός σημαντικό τμήμα του ευρωπαϊκού περιβάλλοντος ασφάλειας και αφετέρου έναν πολιτικό και στρατηγικό κόμβο προβολής ισχύος σε γειτονικές περιοχές ευάλωτες σε κρίση. Πέραν τούτου, οι εντυπωσιακές δυνατότητες οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής σε συνδυασμό με το ότι φιλοξενεί πολλές εστίες περιφερειακών συγκρούσεων, την καθιστούν μια ιδιάζουσα και συνάμα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα περίπτωση.Ένα θεμελιώδες ερώτημα που αναφύεται από την ανάγνωση της παρούσας μελετης είναι αν υφίσταται η ανάγκη ανάπτυξης της ταυτότητας της περιοχής του Εύξεινου Πόντου ως ενός διακριτού χώρου ασφάλειας ή αν θα έπρεπε να αντιμετωπίζεται “ως τμήμα ενός ευρύτερου γεωστρατηγικού χώρου”. Μια λογική απάντηση είναι ότι η εις βάθος θεώρηση και των δυο προαναφερθεισών προσεγγίσεων καθίσταται τόσο αναγκαία όσο και αναπόφευκτη. Ως εκ τούτου, οι θέσεις, οι προτεραιότητες και οι επιλογές της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαοκής Ένωσης αναφορικά με την περιοχή αποκτούν ιδιαίτερο βάρος. Παράλληλα, παγκόσμιες προκλήσεις όπως η ενεργειακή ασφάλεια, τα πυρηνικά σχέδια του Ιράν, ο αναδυόμενος εθνικισμός (σημείο αναφοράς για τη Ρωσία και την Τουρκία) και η προστασία των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών αντικατοπτρίζονται όλο και πιο έντονα εντός των ορίων της περιοχής του Εύξεινου Πόντου.