Οι ελεγείες του Γουτεμβέργιου

Στο βιβλίο αυτό ο Σβεν Μπίρκερτς, μ’ ένα δυναμικό και προσωπικό τρόπο, υποστηρίζει ότι ο πολιτισμός μας οδηγείται σε πνευματική παρακμή, η οποία είναι απόρροια των πιέσεων που έχουν προκληθεί από την επιθυμία των ανθρώπων να υποδεχτούν άκριτα και χωρίς προβληματισμό τις νέες τεχνολογίες σε βάρος της γραφής και της ανάγνωσης. Kαθώς οι άνθρωποι αναζητούν όλο και περισσότερο να επικοινωνήσουν μέσα από το διαδίκτυο, καθώς ευνοούν τις εικόνες της οθόνης και διαβάζουν όλο και λιγότερα βιβλία, στρέφονται ταυτόχρονα κατά των βασικών στοιχείων της ανθρώπινης κοινωνίας. Η τυπωμένη σελίδα και η οθόνη του υπολογιστή δεν αλληλοσυμπληρώνονται. Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι είναι εξ ορισμού αντίθετες δυνάμεις και ευνοούν διαφορετικούς πολιτισμούς. Η σύγκρουσή τους είναι όχι μόνο αναπόφευκτη, αλλά ταυτόχρονα θέτει σε κίνδυνο τις θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες. Ο Μπίρκερτς αρχίζει την αναζήτησή του από την οπτική του αναγνώστη -αφού καταθέτει την προσωπική του μαρτυρία και το πάθος του για τα βιβλία- και εν συνεχεία εξετάζει την “απόλαυση της ανάγνωσης”. Υποστηρίζει ότι η ανάγνωση και η κοινωνική της σημασία κινδυνεύουν να εξαφανιστούν στο νέο και ανερχόμενο ηλεκτρονικό επικοινωνιακό πεδίο μέσα από τις χρήσεις των ψηφιακών δίσκων, των ηλεκτρονικών κειμένων και των ακουστικών βιβλίων και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ανθρώπινη κοινωνία, ως πολιτισμός και ως είδος, γίνεται πιο ρηχή και παράλληλα απομακρύνεται από την ουσία της γνώσης και ικανοποιείται με την ταχύτητα της παροχής των πληροφοριών.