Nicolas Calas, Ο ερμαφρόδτιος στον κήπο των γραμμάτων

Ο ποιητής και κριτικός τέχνης Νικόλαος Κάλας (Λωζάννη, 1907 – Νέα Υόρκη, 1988) ήταν ένας ανήσυχος άνθρωπος, που δραπέτευσε από την Ελλάδα του Μεταξά για να συνεχίσει τις περιπλανήσεις του στις ατραπούς της μαρξιστικής και της φροϋδικής σκέψης, στην καρδιά του μοντέρνου κόσμου. Είχε τη στόφα του προφήτη, του εκλεκτού, του μάγου, που ύψωσε τη σημαία μιας πρωτοπορίας και προσπάθησε να αντιτάξει στον «αποθνήσκοντα ανθρωπισμό» μια καινούργια αντίληψη: τον υπερρεαλισμό. Έτσι ήταν και είναι έτοιμος να γίνει τέρας και να αγαπήσει τερατωδώς με “σωματικές επιθυμίες έναν λεπρό για τις πληγές του”. Είναι ο διανοούμενος που πιστεύει στη συγκίνηση ως τον κύριο επαναστατικό μοχλό που παράγεται στο πεδίο της τέχνης. Στον Κάλας η παρουσία του βιώματος γίνεται τέχνη. Μαιτρ των συγκρούσεων, των αντιφάσεων και της αμφισβήτησης, ο ποιητής μας είναι υπέρ της έντασης που δημιουργείται, όταν η Σφίγγα θέτει ερωτήματα ζωής και θανάτου. “Της ηρεμίας είμαι εχθρός”, θα πει.