Λυκόφως των ειδώλων

Κανείς δεν δίνει στον άνθρωπο τα χαρακτηριστικά του – ούτε ο θεός, ούτε η κοινωνία, ούτ’ οι γονείς κ’ οι πρόγονοί του, μα ούτε κι ο ίδιος ο εαυτός του. Κανείς δεν ευθύνεται για τ’ ότι υπάρχει, για το πώς είναι φτιαγμένος, για τις συνθήκες ή τον περίγυρο στον οποίο ζει. Δεν αποτελεί επακόλουθο κάποιου ειδικού σχεδίου, μιας βούλησης, ενός σκοπού, ούτε κι απόπειρα πραγμάτωσης του “ιδεατού ανθρώπου”, της “ιδεατής ευτυχίας” ή της “ιδεατής ηθικής”· είναι πέρα για πέρα παράλογο να θέλουμε με το ζόρι να του φορτώσουμε τον άλφα ή τον βήτα σκοπό. Εμείς επινοήσαμε την έννοια “σκοπός”· στην πραγματικότητα, σκοπός δεν υπάρχει. […] Η έννοια “θεός” στάθηκε ως τα τώρα η μέγιστη αντίρρηση κατά της ύπαρξης… Αρνούμαστε το θεό· αρνούμαστε μαζί και την ηθική ευθύνη απέναντί του: μόνον έτσι λυτρώνουμε τον Κόσμο.