Κινηματογραφική αφήγηση και παραβατικότητα στον ελληνικό κινηματογράφο 1994-2004

Η μελέτη αυτή προσεγγίζει ένα μικρό δείγμα της σύγχρονης ελληνικής κινηματογραφικής παραγωγής με ακαδημαϊκούς όρους. Το εισαγωγικό της τμήμα εκτός από τη μεθοδολογία ανάλυσης των ταινιών παρουσιάζει και μια σύνοψη των σημαντικότερων θεωριών του κινηματογράφου που εξοικειώνει τον αναγνώστη με τις σύγχρονες εξελίξεις. Οι έξι ταινίες, που αποτελούν αντικείμενό της, έχουν επιλεγεί βάσει κοινού θεματικού πυρήνα: την έννοια της παραβατικότητας· πέρα όμως από το γενικό αυτό κριτήριο, επιλέχθηκαν ως αντιπροσωπευτικά δείγματα των αναζητήσεων της τελευταίας δεκαετίας και ως αξιοσημείωτες προτάσεις κινηματογραφικής αφήγησης στο πλαίσιο της εγχώριας παραγωγής. Πρόκειται για τις ταινίες “Από την άκρη της πόλης” του Κωνσταντίνου Γιάνναρη (1998), “Πες στη Μορφίνη ακόμα την ψάχνω” του Γιάννη Φάγκρα (2001), “Αύριο θάναι αργά” της Λάγιας Γιούργιου (2002), “Δεκαπενταύγουστος” του Κωνσταντίνου Γιάνναρη (2002), “Ο Βασιλιάς” του Νίκου Γραμματικού (2003), “Μάτια από Νύχτα” του Περικλή Χούρσογλου (2004). H βασική υπόθεση εργασίας που διέπει την παρούσα προσέγγιση είναι η εξέταση του κατά πόσον οι ταινίες που έχουν ως θέμα τους την παραβατικότητα υιοθετούν και μια κατά το μάλλον ή ήττον “παραβατική” αφήγηση για να την παρουσιάσουν ή τουλάχιστον κατά πόσον προβάλλουν το θέμα τους απορρίπτοντας τις προδιαγραφές της συμβατικής και “γυαλιστερής” (mainstreaming) αφήγησης· ένα περαιτέρω ζήτημα που εξετάζεται είναι η σχέση τους με το “συνήθη σεξισμό” όσον αφορά την παρουσίαση των ηρωίδων και τη σχέση των δύο φύλων.