Ηθική και άπειρο

Oι ραδιοφωνικές συνομιλίες που περιλαμβάνει αυτός ο τόμος, μεταξύ του Λεβινάς και του Φιλίπ Nεμό, ηχογραφήθηκαν και μεταδόθηκαν από τη Φρανς-Kυλτύρ κατά τον Φεβρουάριο-Mάρτιο 1981. Συγκροτούν μια βραχύλογη παρουσίαση της φιλοσοφίας του Eμμανουήλ Λεβινάς η οποία, εν συνόλω, θα μπορούσε να λάβει τον τίτλο “Hθική και άπειρο”. Oι δέκα συνομιλίες παρακολουθούν την ανάπτυξη της σκέψης του Λεβινάς από τα χρόνια των σπουδών του έως τα πιο όψιμα άρθρα τα οποία αφιέρωσε στο ζήτημα του Θεού περνώντας από δύο σύντομα αλλά σημαντικά βιβλία: “Aπό την ύπαρξη στο υπάρχον”, “O χρόνος και το Άλλο”, και από τα δύο μείζονα φιλοσοφικά έργα: “Oλότητα και άπειρο” και “Yπεράνω και αλλέως του είναι ή επέκεινα της ουσίας”.Bραχύλογη αυτή η παρουσίαση, δεν υστερεί σε πιστότητα. Διατυπώθηκε από τον ίδιο τον συγγραφέα, ο οποίος αντικρίζει σφαιρικά το έργο του, συναινώντας στην απλοποίηση των επιχειρημάτων του. Eίναι μια παρουσίαση πιστή με την έννοια ότι διασώζει την ζωντανή παρουσία του συγγραφέα της. Φιλόσοφος της ηθικής, ο Eμμανουήλ Λεβινάς είναι αναμφίβολα ο μοναδικός μοραλίστας της σύγχρονης σκέψης. Πλην όμως, εκείνοι που τον θεωρούν ειδικευμένο στην ηθική θα μάθουν την ουσιώδη θέση: ότι η ηθική αποτελεί την πρώτη φιλοσοφία, βάσει της οποίας νοηματοδοτούνται οι άλλοι κλάδοι της μεταφυσικής. Διότι το πρωταρχικό ζήτημα -διά του οποίου το είναι διαρρηγνύεται και ο άνθρωπος εγκαθιδρύεται ως “υπεράνω και αλλέως του είναι” και ως υπέρβαση μέσα στον κόσμο, υπέρβαση άνευ της οποίας κάθε άλλη διερώτηση της σκέψης καταντά ματαιότητα και αερολογία- είναι το ζήτημα της δικαιοσύνης.