Ήρωες και θαυμαστά του Μεσαίωνα

Το έργο του διακεκριμένου Γάλλου ιστορικού Ζακ Λε Γκοφ, το οποίο αποτελεί προέκταση του πρόσφατου δοκιμίου του “L’ Europe est-elle nee au Moyen Age?” (“Η Ευρώπη γεννήθηκε τον Μεσαίωνα;”), εντάσσεται σε ένα νέο τομέα της ιστορίας, σε πλήρη ανάπτυξη, τον τομέα του φαντασιακού. Η ιστορία του φαντασιακού υπερβαίνει την ιστορία της φαντασίας, αποτυπώνοντας μια πορεία ανανεούμενη από τα μεγάλα κύματα των επαναστάσεων του κειμένου και της εικόνας. Μεταξύ Ιστορίας και μύθου, το φαντασιακό γεφυρώνει το φυσικό με το υπερφυσικό, το επίγειο με το επέκεινα, αναδεικνύοντας τη μεταμορφωτική ικανότητα των μύθων και θρύλων που γοητεύουν το μεσαιωνικό κόσμο. Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Ζακ Λε Γκοφ, με την πολύτιμη συμβολή του εικονογράφου Φρεντερίκ Μαζουί, επιλέγει να παρουσιάσει δύο θεμελιακές συνιστώσες του μεσαιωνικού φαντασιακού: τους ήρωες -που χαρακτηρίζονται για την πολεμική τους γενναιότητα και την ευγενική τους καταγωγή-, μεμονωμένα πρόσωπα όπως ο Καρλομάγνος, ο Ρομπέν των Δασών, ο βασιλιάς Αρθούρος, η πάπισσα Ιωάννα, η νεράιδα Μελουζίνα, αλλά και συλλογικά πρόσωπα όπως ο ιππότης, ο τροβαδούρος και ο ζογκλέρ· τα θαυμαστά -εκπληκτικά και ακατανόητα φαινόμενα που όμως ανήκουν στη φυσική τάξη- που στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται με τη μορφή τριών οικοδομημάτων-συμβόλων των κύριων κέντρων εξουσίας στη μεσαιωνική κοινωνία: ο καθεδρικός ναός, το οχυρό κάστρο και το μοναστήρι. Η συγκεκριμένη απεικόνιση της ιστορίας του φαντασιακού είναι επίσης μια ιστορία της μακράς διάρκειας, καθώς οι ήρωες και τα θαυμαστά παρουσιάζονται στη διαχρονία τους, ως διαμεσολαβητικός όρος μεταξύ παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος.