Η συγκρότηση της αγγλικής εργατικής τάξης

Η συγκρότηση της εργατικής τάξης αποτελεί μείζον γεγονός της οικονομικής, της πολιτικής, αλλά και της πολιτισμικής ιστορίας. Δεν υπήρξε απλώς απόρροια του εργοστασιακού συστήματος, ούτε μιας εξωτερικής δύναμης, της λεγόμενης Βιομηχανικής Επανάστασης, η οποία και παρήγαγε, τελικά, μια “νέα φυλή ανθρώπων”. Οι αλλαγές στις παραγωγικές σχέσεις και τις εργασιακές συνθήκες που συνδέονται με τη Βιομηχανική Επανάσταση δεν επιβλήθηκαν σε ένα άμορφο, ακατέργαστο ανθρώπινο υλικό, αλλά στον “εκ γενετής ελεύθερο Άγγλο”. Ο εργοστασιακός εργάτης ήταν κληρονόμος παραδεδομένων δικαιωμάτων των χωρικών, αντιλήψεων περί ισότητας ενώπιον του νόμου, χειροτεχνικών και βιοτεχνικών παραδόσεων. Εν ολίγοις, στη συγκρότηση της αγγλικής εργατικής τάξης συνέβαλαν τόσο εξωτερικοί παράγοντες όσο και η ίδια η εργατική τάξη.