Η ψυχή του κ. Cogito και άλλα ποιήματα

Κορυφαία μορφή της σύγχρονης πολωνικής λογοτεχνίας, ο Zbigniew Herbert (1924-1988) αναγνωρίζεται ως ένας από τους πιο σημαντικούς ποιητές του αιώνα μας. Το έργο του είναι θεμελιωμένο σε ισχυρές ηθικές και ανθρωπιστικές αξίες· αυτόπτης μάρτυς ο ίδιος της ωμής βίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της καταπίεσης, του ολοκληρωτισμού και της αποτυχίας των ιδεολογιών να βελτιώσουν την ανθρώπινη κατάσταση, ο Herbert αντιπαραθέτει την ποίηση στην ωμή πραγματικότητα της ζωής. Συχνά επιστρατεύει την ειρωνεία και την πειραματική φόρμα, καταστρατηγώντας τους κανόνες της σύνταξης και της στίξης, προκειμένου να ελευθερώσει την ποίησή του από τη ρητορεία και να πραγματευθεί άμεσα κοινωνικά, καλλιτεχνικά και μεταφυσικά ζητήματα. Και ενώ ο στίχος του είναι γυμνός και αντιρομαντικός, ο Herbert καταφεύγει συχνά στη φαντασία, το χιούμορ και τον πνευματώδη σαρκασμό, για να μετριάσει την αγριότητα του θέματός του. Ο Robert Hass τον περιγράφει ως “είρωνα και μινιμαλιστή συγγραφέα, που θεωρεί ότι καθήκον του ποιητή, σ’ έναν κόσμο γεμάτο από μεγαλόφωνα ψέματα, είναι να μιλήσει με μετρημένη φωνή για όσα θεωρεί αδιαμφισβήτητες αλήθειες”· ο Sheamus Heaney από την πλευρά του, χαρακτηρίζει τον Herbert “έναν Ανταίο που κουβαλάει όλο τον κόσμο στους ώμους του, έναν ποιητή κατ’ εξοχήν ηθικό, που ενδιαφέρεται, πάνω απ’ όλα, για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και ευθύνη”. […](Από την εισαγωγή του Χάρη Βλαβιανού)