Η μεταπολεμική οικοδόμηση κρατών στο πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών

Τα Ηνωμένα Έθνη, από τις αρχές του ’90 μέχρι και σήμερα, προσανατολίζουν τη μεγάλη πλειοψηφία των ειρηνευτικών αποστολών στην ανοικοδόμηση κρατών, κατανοώντας πως η εδραίωση της ειρήνης δεν εξαντλείται στην υπογραφή και τήρηση ειρηνευτικών συμφωνιών. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις, οι επιχειρήσεις οικοδόμησης της ειρήνης αναλαμβάνουν τη συνολική άσκηση της εξουσίας στα μεταπολεμικά κράτη, υποκαθιστώντας την κυριαρχία του μεταπολεμικού κράτους. Οι εξελίξεις αυτές εγείρουν ερωτήματα και συχνά ενστάσεις σχετικά με τη νομιμότητα/νομιμοποίηση των επιχειρήσεων peacebuilding.Η προβληματική αυτή συνιστά το πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσεται το αντικείμενο της παρούσας μελέτης.Η ανά χείρας μελέτη ολοκληρώνεται με την παρουσίαση ενός νέου “οδικού χάρτη” για την μεταπολεμική οικοδόμηση της ειρήνης υπό το θεωρητικό πρίσμα της Κοσμοπολίτικης Δημοκρατίας (cosmopolitan democracy). Καθίσταται έτσι το έργο του συγγραφέα ιδιαίτερα επίκαιρο, αν λάβει κανείς υπόψη ότι ο περίφημος εκδημοκρατισμός στις ισλαμικές χώρες της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής μετά την εκδίωξη των ολοκληρωτικών καθεστώτων, αλλά και μετά τις αμερικανικές στρατιωτικές επεμβάσεις στο Αφγανιστάν (2001) και το Ιράκ (2003) δεν οδήγησε παρά σε πενιχρά αποτελέσματα. Με εξαίρεση την Τυνησία, ο απολογισμός της Αραβικής Άνοιξης είναι απογοητευτικός. Αίγυπτος και Μπαχρέιν, οπισθοδρόμησαν σε μια χειρότερη κατάσταση πραγμάτων, Λιβύη και Υεμένη βρίσκονται στο έλεος αλληλοσπαρασσόμενων φατριών, ενώ η Συρία βρίσκεται στο χείλος της διάλυσης. Η προβληματική των επιχειρήσεων οικοδόμησης της ειρήνης αποκτά πρόσθετο ενδιαφέρον καθώς αναδεικνύει τη σχέση αλληλεξάρτησης και διαρκούς ανατροφοδότησης ανάμεσα στις επιστήμες του Διεθνούς Δικαίου και των Διεθνών Σχέσεων.Στο πνεύμα αυτό, ο Καθηγητής Χρήστος Ροζάκης τονίζει εμφατικά την ανάγκη αμοιβαίας κατανόησης και προσέγγισης των δύο κλάδων σημειώνοντας “το αδιάσπαστο των δύο επιστημών, και την ανάγκη μιας συνεχούς αλληλόδρασής τους τόσο στο διδακτικό, όσο και στο ερευνητικό επίπεδο”.