Η καρδιά του ανθρώπου

Στο βιβλίο “Η καρδιά του ανθρώπου”, ο θεωρητικός στοχαστής Έριχ Φρομ αναλύει την ανθρώπινη φύση, την επιλογή μεταξύ Καλού και Κακού, την αγάπη του θανάτου και τον κακώς εννοούμενο ναρκισσισμό. Όταν αυτά συνδυάζονται, δημιουργούν το “σύνδρομο της παρακμής”, το οποίο οδηγεί τους ανθρώπους να καταστρέφουν για χάρη της καταστροφής και να μισούν για χάρη του μίσους. Όμως, σε αντιδιαστολή με το “σύνδρομο της παρακμής”, στο βιβλίο αυτό, ο Έριχ Φρομ θα μιλήσει για το “σύνδρομο της ανάπτυξης”, που αποτελείται από την αγάπη της ζωής, την αγάπη του ανθρώπου και την ανεξαρτησία. Η “Καρδιά του ανθρώπου” αποτελεί την άλλη όψη του βιβλίου του “Η τέχνη της αγάπης”, στο οποίο κύριο θέμα είναι η ικανότητα του ανθρώπου να αγαπά, ενώ εδώ είναι η ικανότητα του ανθρώπου να καταστρέφει. Οι άνθρωποι, σύμφωνα με τον Φρομ, είναι ελεύθεροι να επιλέξουν μεταξύ Καλού και Κακού, αλλά οι προηγούμενες επιλογές τους έχουν συνέπειες. Παρ’ όλα αυτά η επιστροφή είναι πάντοτε δυνατή. Ωστόσο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο καθένας βαίνει προς την κατεύθυνση που έχει επιλέξει: αυτή της ζωής ή του θανάτου· του Καλού ή του Κακού. Ο Έριχ Φρομ εμβαθύνει σε μια ουσιαστική κατανόηση της ελευθερίας τόσο σε ατομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο μέχρι στο πώς η αγάπη της ζωής μπορεί να θεραπεύσει το καταστροφικό σύνδρομο της παρακμής, της αγάπης του θανάτου και άλλων οδυνηρών σκέψεων. Οι θεωρίες του Φρομ παραμένουν πάντοτε επίκαιρες και έχουν άμεση σχέση με ανεκτίμητα ανθρωπιστικά, κοινωνικά και ψυχολογικά ζητήματα.