Η γλώσσα του σοσιαλισμού

Η Βίκη Καραφουλίδου επιστρέφει στα κείμενα του 19ου αιώνα θέτοντας ερωτήματα και αναζητώντας απαντήσεις για τη γένεση και τη διάδοση των σοσιαλιστικών ιδεών στον ελληνικό χώρο. Πότε εμφανίστηκε και πώς συγκροτήθηκε η σοσιαλιστική γλώσσα στην Ελλάδα του 19ου αιώνα; Ήταν ή όχι ιστορικά δυνατός ο σοσιαλιστικός λόγος στα καθ’ ημάς; Πώς εισαγόμενες λέξεις, έννοιες και αντιλήψεις εντάχθηκαν στο πνευματικό και κοινωνικό περιβάλλον του χώρου υποδοχής; Πότε άρχισε να γίνεται ορατή η ταξικότητα της ελληνικής κοινωνίας και με ποιους όρους; Αφετηρία, οι τελευταίες εκλάμψεις του ηττημένου νεοελληνικού Διαφωτισμού, το 1833. Έκτοτε, από τα πρώτα βήματα του ελληνικού Βασιλείου, με ενδιάμεσους σταθμούς τον επτανησιακό ριζοσπαστισμό και τη μεγάλη ανατολική κρίση του 1875 – 1878, μέχρι τον Σταύρο Καλλέργη και τον Γεώργιο Σκληρό στις αρχές του 20ού αιώνα, η μελέτη αυτή επιχειρεί να καταγράψει τους σταθερούς περιορισμούς που θέτει στη συγκρότηση της σοσιαλιστικής κριτικής η κοινωνική σύνθεση του ελληνικού χώρου αφενός, και, αφετέρου, η εθνική ιδεολογία. Μια ιδεολογία που, πολύ γρήγορα και σε πολύ μεγάλο βαθμό, “διαβρώνει” τον δημόσιο λόγο, διεγείροντας διαρκώς το κοινό αίσθημα προς ικανοποίηση άλλων, πιο “επιτακτικών”, πολιτικών, κοινωνικών και εδαφικών αναγκών.