Η φωνή του γενέθλιου τόπου

Στην ελληνική πεζογραφία-όπως και στην ελληνική κοινωνία-το χωριό και η ύπαιθρος δεν έχουν απορροφηθεί εξ ολοκλήρου από την πόλη. Ο γενέθλιος τόπος διαθέτει ακόμα και στο τέλος του 20ου αιώνα τη δική του θέση και τη δική του φωνή στη λογοτεχνία μας. Το χωριό όμως και η παραδοσιακή κοινωνία γενικότερα, σε όλη τη διάρκεια του 20ου αιώνα, είναι το σκηνικό διαρκών μεταβολών, όχι μόνο στην ιστορική πραγματικότητα, αλλά κυρίως στην συνείδηση των συγγραφέων. Άλλοτε ζοφερό και άλλοτε φωτεινό, άλλοτε τόπος της πανανθρώπινης αλληλεγγύης και άλλοτε κοιτίδα “εθνικών” φρονημάτων, το χωριό και ο γενέθλιος τόπος μετασχηματίζονται διαρκώς, ανάλογα ε την ιδεολογική προσέγγιση και την καλλιτεχνική σκοπιά του συγγραφέα. Ένα πράγμα μοιάζει σταθερό: η λατρεία του λαϊκού λόγου. Η πεζογραφία του 20ού αιώνα στην Ελλάδα είναι σε μεγάλο βαθμό λαϊκότροπη, παρακολουθώντας τον προφορικό ακόμα χαρακτήρα της ελληνικής κουλτούρας.Το βιβλίο αυτό, ξεκινώντας από τέσσερις βασικούς πεζογράφους του 20ού αιώνα, τον Κωνσταντίνο Θεοτόκη, τη Γαλάτεια Καζαντζάκη, τον Παντελή Πρεβελάκη και τον Δημήτρη Χατζή, ανοίγεται και σε μια σειρά από άλλους συγγραφείς, αναδεικνύοντας τους θεματικούς τόπους και την κοινή γλώσσα τους.Ταυτόχρονα, η παραβολή με ευρωπαϊκούς ομότεχνούς τους, όπως ο Τολστόι, ο Βέργκα, ο Ζολά, δείχνει το πλέγμα των συγκλίσεων και των αποκλίσεων που χαρακτηρίζει την ελληνική πεζογραφία.