Η αρχαία φιλοσοφία ως τέχνη της ζωής

Ο ερωτικός μύθος του Τριστάνου και της Ιζόλδης, της ερωτικής αυτής μυθιστορίας του δωδέκατου μ.Χ. αιώνος, το ωραίο παραμύθι του έρωτα και του θανάτου, συνιστά την εξεικόνιση του ερωτικού πάθους. Άλλωστε, ο ειρηνικός και άπονος έρωτας δεν έχει ιστορία, αντιθέτως προς τον θανάσιμο έρωτα, τον παθιασμένο και οδυνηρό, ο οποίος κυρώνει με εύσχημο τρόπο την πλατωνικής προελεύσεως αλήθεια ότι ο πόνος και η ηδονή αποτελούν τις δύο φυσικές πηγές που κυλούν τα νερά τους στα πεδία της ζωής, προκαλώντας τον άνθρωπο, ο οποίος, προκειμένου να διασφαλίσει την ευδαιμονία του, θα πρέπει να λαμβάνει την σωστή ποσότητα, από την κατάλληλη πηγή, στον καίριο χρόνον. Το ερωτικό πάθος, ανατρεπτικό κάθε νομιμότητας, θεσμίζει τους δικούς του κανόνες, λαμβάνοντας, όπως στην εν λόγω μυθιστορία, την μορφή της μοιχείας. Η γοητεία της ερωτικής έκστασης που προκύπτει από την γεύση του απαγορευμένου είναι, οπωσδήποτε, πιο σαγηνευτική από το χλωμό ιδεώδες του αρμονικού έγγαμου βίου. Ως εκ τούτου, δεν είναι διόλου παράδοξη η άποψη ότι “οι λογοτεχνίες ζουν από την κρίση του γάμου”, για να μην ειπώ ότι τρέφονται από την αρχή της πραγματικότητος, έτσι όπως την έχει καταντήσει ο απωθητικός πολιτισμός.