Η ανάγνωση στο Βυζάντιο

Το Βυζάντιο, σε αντίθεση με τη Δύση, εξαφανίστηκε κάτω από την οθωμανική επέλαση παρασύροντας μαζί του τον ελληνικό Μεσαίωνα: μας είναι γνωστό αποκλειστικά από τις γραπτές μαρτυρίες που άφησαν οι συγγραφείς του. Αλλά τα έργα τους συντέθηκαν για ένα αναγνωστικό κοινό, που τα είχε για προσωπική του χρήση. Εξού και η ανάγκη να καθορίσουμε τον βυζαντινό αναγνώστη: ποια είναι η κοινωνική του θέση, ποια η στάση του απέναντι στο βιβλίο, ποιες οι ικανότητες και ποιες οι δυνατότητες να οικειοποιηθεί το γραπτό κείμενο; Ποια είναι η πνευματική του προετοιμασία; Ποιος διάβαζε στο Βυζάντιο; Πώς γινόταν η ανάγνωση; Υπήρχαν δίκτυα κυκλοφορίας του βιβλίου, συγκεντρώσεις ανάγνωσης από κοινού; Διάβαζαν δυνατόφωνα ή χαμηλόφωνα; Υπήρχαν διαφορές ανάμεσα στους αναγνώστες ανάλογα με την κοινωνική τους προέλευση;Θεμελιώδη ερωτήματα για την κατανόηση του βυζαντινού πολιτισμού και της παιδείας του, στην οποία επιδόθηκε ο Γκουλιέλμο Καβάλλο, ένας από τους πιο επιφανείς ειδικούς στον τομέα της βυζαντινολογίας και της ελληνικής κωδικολογίας. Τα σεμινάρια, που πραγματοποίησε το 2003 στη Σχολή Ανώτατων Σπουδών στις Κοινωνικές Επιστήμες του Παρισιού, βρίσκουν εδώ τη γραπτή τους έκφραση και εγκαινιάζουν τη σειρά των Βυζαντινών Mαθημάτων, που σκοπό έχουν να θέσουν στη διάθεση των ιστορικών και των ερευνητών ένα εργαλείο εργασίας για τη διάδοση και τη γνώση του πολιτισμού του ελληνικού Μεσαίωνα.