Γλώσσα με άρωμα… Βόρειας Εύβοιας

Μεγάλωσα με αυτές τις λέξεις, με αυτές τις εκφράσεις… Μικρή τις άκουγα από τους παππούδες μου στο χωριό Άγιος κι από τους γονείς μου στο σπίτι… Όταν βγήκα στο επάγγελμα τις άκουγα από τους πελάτες μου,οι περισσότεροι υπερήλικοι και με μεγάλη διάθεση να μου μάθουν όλα όσα δεν ήξερα και μου έκαναν εντύπωση… Άρχισα πριν από δεκατρία χρόνια να καταγράφω με ζήλο: Εκατοντάδες σημειώσεις σε χαρτάκια, γέμιζαν τις τσέπες και την τσάντα μου, φευγαλέες λέξεις, “έπεα πτερόεντα” που περνούσαν στιγμιαία από την κουβέντα μας και το μυαλό αδυνατούσε να συγκρατήσει. Όταν φίλοι και γνωστοί έμαθαν το πάθος μου, κι άλλα χαρτάκια ερχόντουσαν, με αγάπη και μεράκι, από τα γειτονικά χωριά, για να πλουτίσουν τη συλλογή μου. Αυτό το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι όλα αυτά τα χαρτάκια: Πολύχρωμα ή λευκά, παλιές αποδείξεις, σκισμένες σελίδες τετραδίων και φύλλα από ημερολόγιο, διπλωμένα, τσαλακωμένα,με διάφορους γραφικούς χαρακτήρες, να κουβαλούν νόμιζα λέξεις,μα τελικά, εμάς τους ίδιους, τους παππούδες μας, τις ρίζες μας. Αστείες και σοβαρές, οι λέξεις μας κρύβουν καθεμιά μια ιστορία κι αποτελούν ένα νοσταλγικό κομμάτι μας που κρυφοκαίει σε μια εποχή πού όλοι είμαστε ίδιοι. Μα, όταν εκφραζόμαστε στην “τοπική” μας γλώσσα, τότε είμαστε διαφορετικοί, αλλιώτικοι, είμαστε ο καρπός των προγόνων μας και ο σπόρος των παιδιών μας. Εμένα δε με ενοχλεί να μιλάω στην τοπική μας γλώσσα. Ίσα ίσα, κλείνοντάς σας το μάτι θα σας προκαλέσω:”Κι απ’ λές… δε μ’ λες…τα ξέρ’ς τα βορειοευβοιώτ’κα;”Το βιβλίο “Γλώσσα με άρωμα… Βόρειας Εύβοιας” περιλαμβάνει το γλωσσικό πλούτο του βορειοευβοϊκού γλωσσικού ιδιώματος, της ντοπιολαλιάς της ιδιαίτερης πατρίδας της συγγραφέως Ασημίνας Ντέλιου, το οποίο καταγράφει και διασώζει τα τελευταία 13 χρόνια. Στις σελίδες του μπορεί κανείς να βρει το υλικό που έχει συλλεχθεί μέχρι σήμερα, δηλαδή περίπου 3000 λέξεις, και πάνω από 500 εκφράσεις, μαζί με την ιστορία τους αλλά και τις ιστορίες οι οποίες τις δημιούργησαν! Κάθε λέξη ή φράση είναι μοναδική και αποτελεί ένα νοσταλγικό κομμάτι των ελληνικών ριζών και της τοπικής ιστορίας του τόπου. Στο βιβλίο, συμπεριλαμβάνονται παράλληλα με τις λέξεις, αρκετές πηγές – αποσπάσματα διηγήσεων ηλικιωμένων, γραμμένα στην ιδιωματική γλώσσα – όπως καταγράφηκαν από λαογράφους των αρχών του 20ου αιώνα, αλλά πρόσφατα και από την ίδια τη συγγραφέα. Για να γίνει πιο θελκτικό το ιδίωμα, στο βιβλίο συμπεριλαμβάνονται επίσης, επτά μικρά θεατρικά μονόπρακτα στην ιδιωματική γλώσσα, εμπνεύσεως της συγγραφέως. Τα θέματά τους σχετίζονται με την ζωή και τα έθιμα των κατοίκων της Βόρειας Εύβοιας, έτσι ώστε να μπορούν να δραματοποιηθούν στα σχολεία ή μέσω των πολιτιστικών συλλόγων. Σκοπός τους είναι να ενθαρρύνουν τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με την ιδιωματική γλώσσα αλλά και να μας επιτρέψουν να ρίξουμε μια ματιά στον τρόπο ζωής των προγόνων μας, καθώς οι παλαιότεροι θα ανακαλέσουν νοσταλγικές μνήμες από το παρελθόν. Το βιβλίο στοχεύει στο να διασώσει το γλωσσικό ιδιωματικό υλικό, προκειμένου αφενός να είναι στη διάθεση των μελετητών και αφετέρου να μπει σε κάθε ευβοιώτικο σπίτι, που θέλει να ξαναθυμηθεί ή να μην ξεχάσει το τοπικό του χρώμα, και να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς για τον τοπικό πολιτισμό. Το βιβλίο τεκμηριώνεται επίσης από την βιβλιογραφία του, που αποτελείται από περίπου 100 αναφορές από παλιά βιβλία και προσωπικές μαρτυρίες. Σε μια εποχή που το ζητούμενο είναι η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και η προβολή της σε μια παγκόσμια κοινωνία… σε μια εποχή που η γλώσσα του διαδικτύου τείνει να ισοπεδώσει και να εξαφανίσει τις τοπικές γλώσσες… σε μια εποχή που οι τοπικές ιδιόλεκτοι στον κόσμο προστατεύονται και διδάσκονται στα σχολεία… το βιβλίο αυτό καταγράφει ένα πλαστικό στοιχείο του λαϊκού Ευβοϊκού πολιτισμού για να μπορεί να είναι διαθέσιμο για τις επόμενες γενιές και αξίζει να κοσμήσει τη βιβλιοθήκη σας.