Για μια δημοκρατία ευθύνης

“Η ύπαρξη χωρίς τη συνύπαρξη είναι μια αμοιβάδα που έχει αναφορά μόνο στον εαυτό της και, παρόλο που ως λέξη παράγεται από το αμοιβή, που σε πρώτη σημασία δηλώνει την ανταλλαγή, τούτη η αμοιβαδική, αμερικανική, μονοκύτταρη και πρωτόζωη “υπαρξούλα” μένει κολλημένη μόνο στη σύγχρονη σημασία της αμοιβής, που είναι καθαρά οικονομική. Δεν έχει καθόλου αμοιβαιότητα. Ο Αμερικανός θέλει τη συνύπαρξη, αλλά αυτός να βρίσκεται σε θέση υπεροχής. Η μονοκοτυλήδονη σκέψη του δεν του επιτρέπει να εννοήσει τον άλλο και, πολύ περισσότερο, να τον αισθανθεί ως ισότιμο. Γιατί ο Αμερικανός δεν έχει παιδεία θανάτου. Θέλει να σκοτώνει, όχι να σκοτώνεται. Σε έναν πόλεμο με αμοιβαίο μάτωμα μπορεί να υπάρξει κάθαρση. Γιατί ο θάνατος ενώνει: “Ζην ημάς τον εκείνων θάνατον και ζην εκείνους τον ημέτερον θάνατον” (Ηράκλ., απόσπ. 77). Ο θάνατος μόνο του άλλου δεν έχει κάθαρση. Είναι ακάθαρτος θάνατος, που γίνεται από έναν ακάθαρτο άνθρωπο και από έναν ακάθαρτο λαό. Η αλαζονεία της δύναμης κινεί τη σύγχρονη Αμερική. Φοβάμαι όμως ότι η πολιτική της Αμερικής, όπου κι αν οδηγηθεί, δεν θα έχει κάθαρση. Οι Αμερικανοί αγνοούν την τραγωδία”.