Φιλοσοφική γραμματική

Η “Φιλοσοφική γραμματική” τοποθετείται περίπου στο μέσον της εξελικτικής πορείας της σκέψης του Wittgenstein. Ανήκει, μαζί με τις “Φιλοσοφικές παρατηρήσεις”, στα λεγόμενα μεταβατικά κείμενα, στα οποία λαμβάνει χώρα η μεταστοιχείωση της φιλοσοφίας του λογικού ατομισμού του Tractatus στη γλωσσαναλυτική μέθοδο που βρίσκει την πιο ολοκληρωμένη της έκφραση στις “Φιλοσοφικές έρευνες”. Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη. Το πρώτο ασχολείται με τη φιλοσοφία της γλώσσας και το δεύτερο με τη φιλοσοφία των μαθηματικών. Και τα δύο μέρη τα συνδέει η ιδέα ότι το νόημα των σημείων πρέπει να αναζητηθεί στο “ρόλο” που παίζουν στη γλώσσα, και όχι σε κάποια υπερβατική εξωγλωσσική πραγματικότητα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι στόχος της κριτικής του Wittgenstein είναι ο ρεαλισμός, είτε αυτός αποτελεί φιλοσοφική θέση περί της γλώσσας είτε περί της φύσεως των μαθηματικών. Αλλά ο Wittgenstein δεν στρέφεται κατά της “ορθότητας” συγκεκριμένων δογμάτων ούτε εισηγείται άλλα προς αντικατάσταση των εσφαλμένων. Κατ’ αυτόν οι φιλοσοφικές θέσεις εν γένει είναι “ανόητες” και οι ανοησίες δεν “ανασκευάζονται”. Το μόνο που μπορείς να κάνεις είναι να τις “αποκαλύψεις”.