Ευρώπη και καπιταλισμός

Η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση παρουσιάζεται πολύ συχνά ως τέλεια πραγματοποίηση της ιδέας μιας Ευρώπης των λαών και της ελευθερίας. Το παρόν δοκίμιο αντιστρέφει αυτόν τον κοινό τρόπο αντίληψης της πραγματικότητας. Με μια προσεκτική και ιδεολογικά ανεπηρέαστη ανάλυση, η Ευρώπη πράγματι μοιάζει με μια παθητική επανάσταση (Γκράμσι), που οι εξουσιάζοντες μετά το 1989 καθιέρωσαν με βάση την καπιταλιστική δύναμη: αυτό επετεύχθη απομακρύνοντας τη δύναμη που κατά μέρος μπορούσε ακόμη να την εξουδετερώσει, αυτή δηλαδή του υπέρτατου εθνικού κράτους, όπου τον πρωτεύοντα ρόλο είχε η πολιτική πάνω στην οικονομία, καθώς επίσης και τα εγγυημένα εθνικά δικαιώματα. Θριαμβεύει λοιπόν ο καπιταλισμός που είναι πλέον απόλυτος, η δε δημιουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης προέβλεψε να αποδυναμώσει την πολιτική ηγεμονία: άνοιξε τον δρόμο στον ακαταμάχητο κύκλο των ιδιωτικοποιήσεων και της μείωσης της δημόσιας δαπάνης, στην προσωρινότητα της εργασίας και στην ολοένα βεβαιότερη μείωση των κοινωνικών δικαιωμάτων, επιβάλλοντας την οικονομική βία στους εξαρτώμενους και οικονομικά πιο αδύναμους λαούς. Γι’ αυτό τον λόγο η μόνη οδός για να ανοιχτεί εκ νέου η πόρτα του μέλλοντος, για να υπερασπίζονται οι λαοί και η εργασία, είναι να ξεκινήσουμε από μια ριζική κριτική της Ευρώπης, του ευρώ και των οικονομικών.