Εισαγωγή στην πραγματολογία

Η πραγματολογία αφορά τη μελέτη της γλωσσικής παραγωγής σε συγκεκριμένες περιστάσεις. Αυτό σημαίνει ότι η γλώσσα εξετάζεται στο συμφραστικό της πλαίσιο, δηλαδή σε σχέση με τους συμμετέχοντες, το χρόνο, τον τόπο, κλπ. ‘Ετσι, δίνεται έμφαση στο διαδραστικό χαρακτήρα της γλώσσας και επισημαίνεται η εξάρτησή της από τις ανάγκες και τους στόχους που εξυπηρετεί στις καθημερινές μας συνομιλίες. Η πραγματολογία έχει φιλοσοφικές καταβολές και αρχικά εντάχθηκε στη γλωσσολογία για να καλύψει τα κενά των τυπικών (φορμαλιστικών) προσεγγίσεων του γλωσσικού φαινομένου. Ωστόσο, σύντομα αυτονομήθηκε και εξελίχθηκε σε ξεχωριστό πεδίο μελέτης με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις υπόρρητες και διαπραγματεύσιμες όψεις της γλωσσικής σημασίας. Οι πιο πρόσφατες έρευνες έχουν κοινωνική και γνωστική κατεύθυνση, προσεγγίσεις τις οποίες πραγματεύεται αυτή η εισαγωγή. Σε αυτό το εισαγωγικό βιβλίο, οι αναγνώστες θα βρουν μια εύληπτη κριτική επισκόπηση των φαινομένων που αφορούν την πραγματολογία, όπως το πώς περνάμε από τη σημασία της λέξης στη συγκεκριμένη συμφραστική σημασία σε μια περίσταση χρήσης· πώς κάνουμε πράγματα με τη γλώσσα, όπως προσκλήσεις και φιλοφρονήσεις· με ποιον τρόπο μεταδίδουμε περισσότερες πληροφορίες από όσες κωδικοποιούμε συμβατικά στα λεγόμενά μας· πώς αποδίδουμε σημασία σε εκφράσεις όπως εγώ, εδώ και τώρα· τι συνέπειες έχει για τη γλωσσική παραγωγή η γνώση που έχουμε για τον κόσμο αλλά και για ποιους λόγους η γλωσσική μας συμπεριφορά ενδέχεται να χαρακτηριστεί ευγενής (ή αγενής).