Δαμασκηνιά (Βιντελούστι) της Δυτικής Μακεδονίας στο χώρο και το χρόνο

Οι άνθρωποι μιας κοινότητας επιλέγουν το χώρο που θα κατοικήσουν με βάση τη μορφολογία του εδάφους, το κλίμα, τους φυσικούς πόρους, το νερό, δηλαδή τον φυσικό περίγυρο που ορίζει και περιορίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα. Στη δυτική Μακεδονία, στην περιοχή της επαρχίας Βοΐου, ο ποταμός Αλιάκμονας αποτέλεσε από την αρχαιότητα πρόσφορο φυσικό χώρο για την ανάπτυξη ενός σημαντικού οικιστικού πλέγματος. Οι παραπόταμοι του Αλιάκμονα, που συγκεντρώνουν νερά από δεκάδες μικρά ποτάμια και ρεματιές, ήταν μέρος της καθημερινότητας των κατοίκων. Οι πηγές εξασφάλιζαν πόσιμο νερό, ενώ τα ποτάμια ήταν πηγή ενέργειας για τους μύλους αλλά και εμπόδια κατά τους χειμωνιάτικους μήνες, όταν οι κάτοικοι έπρεπε να τα διασχίσουν. Σε αυτά τα ποτάμια ίσως οφείλεται και η πρώτη εγκατάσταση των κατοίκων στην ευρύτερη περιοχή και την τοποθεσία που σήμερα ονομάζεται Δαμασκηνιά.