Από το “1984” στον “Μονοδιάστατο άνθρωπο”

Πώς συνδέεται η αρνητική ουτοπία του Όργουελ με τον μονοδιάστατο άνθρωπο της κριτικής θεωρίας του Μαρκούζε; Ο Όργουελ έγραψε το 1984 έχοντας μπροστά του μια συγκεκριμένη παραμορφωτική κομμουνιστική οργάνωση του κράτους, όπως αυτή εκφράσθηκε μέσα από τις “ενοράσεις” της σταλινικής τρομοκρατίας, και επιπλέον αντιμετωπίζοντας τον μέγιστο φόβο της ενδεχόμενης εξάπλωσής της στον Δυτικό κόσμο. Ο Αμερικανός φιλόσοφος Douglas Kellner φαίνεται να πιστεύει ότι μια διαφορετική και εκ του σύνεγγυς ανάγνωση του “1984” μπορεί να αποκαλύψει χαρακτηριστικά που αφορούν μια ευρύτατη περιοχή κοινωνικής οργάνωσης, η οποία, μολονότι δεν δομείται πάνω στα βιώματα του Όργουελ και της σταλινικής τρομοκρατίας, εντούτοις ανιχνεύεται με διαφορετικές μορφές μέσα στις σύγχρονες βιομηχανικές δομές. Στη μελέτη αυτή, που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1984, ο Kellner επιχειρεί μια διαπόρευση της κριτικής της ιδεολογίας από την ανατομία των ολοκληρωτικών καθεστώτων στις δυστοπικές τους εκφάνσεις στην κριτική θεωρία του καταναλωτικού καπιταλισμού της Σχολής της Φραγκφούρτης.