Αναγνώσεις και ερμηνεύματα

Ο τίτλος αυτής της συναγωγής θεατρολογικών μελετημάτων σχετίζεται με το πρώτο κεφάλαιο, αλλά και με τα άλλα (εκτός του τελευταίου), στο βαθμό που η ανάλυση και ερμηνεία της δραματολογίας είναι πεδίο έρευνας ενταγμένο απόλυτα στις επιστημονικές αναζητήσεις της θεατρολογίας. Αυτή η μέριμνα για το θεατρικό κείμενο μοιράζεται με τη φιλολογία, αν και το νεοελληνικό δράμα δεν στάθηκε τυχερό κι έμενε πάντα στη σκιά της ποίησης και της πεζογραφίας, όσον αφορά τη φιλολογική διερεύνηση και τη λογοτεχνική αξιολόγηση. Σ’ αυτό δεν ευθύνονται μόνο οι δραματογράφοι και η ποιότητα των έργων τους, αλλά και η ακαδημαϊκή παράδοση, που μεταχειριζόταν το θεατρικό έργο ως αποπαίδι της έρευνας. Εν μέρει και οι πρώτοι ιστοτιογράφοι του νεοελληνικού θεατρού, που περισσότερο ξεκινούσαν από το πρακτικό θέατρο και τις παραστάσεις, παρά από το δραματικό κείμενο, το οποίο, στο κάτω, κάτω είναι και ένα αυτόνομο λογοτεχνικό προϊόν, ακόμα και χωρίς τη σκηνική συγκεκριμενοποίηση. Μόλις τα τελευταία χρόνια, με την ίδρυση των θεατρολογικών τμημάτων στα ελληνικά πανεπιστήμια, η στάση της επιστήμης απέναντι στο νεοελληνικό δράμα -με εξαίρεση το Κρητικό θέατρο, που στην ανάλυσή των κειμένων του τόσο έχει προσφέρει ο Μανούσος Ι. Μανούσακας, στον οποίο αφιερώνεται και το βιβλίο αυτό- έγινε κάπως πιο στοργική. Δείγμα αυτού του αλλαγμένου προσανατολισμού της έρευνας αποτελεί ο τόμος αυτός. […](από τον πρόλογο του συγγραφέα)Περιέχει τα μελετήματα:-“Νέο σενάριο Βυζαντινών Παθών του Χριστού;”-“Η προσέγγιση της αρχαίας τραγωδίας από τη φαναριώτικη δραματουργία: οι αρχαιόθεμες και αρχαιόμυθες τραγωδίες του Ιακ. Ρίζου Νερουλού (1813-1814) και η πρόσληψή τους”-“Η στροφή του Ρομαντισμού προς το θρησκευτικό Μεσαίωνα. Ο “Μεσσίας ή Τα πάθη του Ιησού Χριστού” του Παναγιώτη Σούτσου (1839) και ο “Χριστός Πάσχων””-“Τα πρώτα δραματικά έργα του Γρηγορίου Ξενόπουλου, ήτοι η (σχεδόν) αποτυχημένη θεατρική σταδιοδρομία του Νέστορα της ελληνικής δραματουργίας στη στροφή του αιώνα”-“Laudatio για τον Jules Dassin. Πανηγυρικός λόγος στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών στις 29 Νοεμβρίου 1999, με την ευκαιρία της απονομής στο συγγραφέα του τίτλου του επίτιμου διδάκτορα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών”