Αλέξανδρος Κουμουνδούρος

Η ιστορική προσωπικότητα του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου δεν χρειάζεται συστάσεις. Η παρουσία του στη νεότερη ιστορία του 19ου αιώνα είναι γνωστή και η συμβολή του στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του νεοελληνικού κράτους δύσκολα μπορεί να αγνοηθεί. Πρόκειται για πολιτικό που χρημάτισε δέκα φορές πρωθυπουργός και κυριάρχησε στα πολιτικά πράγματα του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Ωστόσο πιστεύω πως η ιστορική συνεισφορά του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου παραμένει, για διάφορους λόγους, υποτιμημένη στην ιστοριογραφία. Ορισμένοι από αυτούς τους λόγους έχουν να κάνουν με τη δυσανάλογη, κατά τη γνώμη μου, έμφαση που συνήθως δίδεται στην περίοδο που προηγείται του Κουμουνδούρου (ιδιαίτερα μετά το 1843), άλλα και στη σχετική υπερτίμηση της σημασίας εκείνης της περιόδου που ακολουθεί την αποχώρηση του Κουμουνδούρου από το πολιτικό σκηνικό της Ελλάδας και, συγκεκριμένα, της λεγόμενης τρικουπικής εποχής.