Ελευθερία, αλήθεια και πολιτική

Το πεδίο όπου η ελευθερία ήταν ανέκαθεν γνωστή, όχι ως ένα πρόβλημα μα ως ένα γεγονός της καθημερινής ζωής, είναι η πολιτική σφαίρα. Ακόμη και σήμερα, είτε το ξέρουμε είτε όχι, το ζήτημα της πολιτικής και το γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι μία ύπαρξη προικισμένη με το χάρισμα της πράξης, θα ανακαλούνται πάντοτε στον νου όταν εξετάζουμε το πρόβλημα της ελευθερίας· γιατί η πράξη και η πολιτική, ανάμεσα σ’ όλες τις ικανότητες και τις δυνατότητες της ανθρώπινης ζωής, είναι τα μόνα πράγματα τα οποία δεν μπορούμε καν να τα συλλάβουμε νοερώς εάν δεν υποθέσουμε, τουλάχιστον, ότι υπάρχει ελευθερία· και είναι δύσκολο να προσεγγίσουμε ένα απλό πολιτικό θέμα χωρίς, ρητά ή άρρητα, να θίξουμε ένα ζήτημα που αφορά την ανθρώπινη ελευθερία. Εξάλλου, για να κυριολεκτούμε η ελευθερία δεν είναι μόνον ένα μεταξύ των πολλών προβλημάτων και φαινομένων της πολιτικής σφαίρας, όπως η δικαιοσύνη, η εξουσία και η ισότητα· η ελευθερία, που μόνον σπανίως -σε εποχές κρίσης ή επανάστασης- γίνεται άμεσος σκοπός της πολιτικής πράξης, είναι κατ’ ουσίαν ο λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι συμβιώνουν με βάση μία πολιτική οργάνωση. Δίχως αυτήν, η πολιτική ζωή ως τέτοια θα ήταν άνευ νοήματος. Η raison d’ etre της πολιτικής είναι η ελευθερία, και το πεδίο της εμπειρίας της είναι η πράξη.