Candomblé

Εν αρχήν, ήταν το “Εκκρεμές του Φουκώ”, ετούτο το συγκλονιστικό εκτενές εγχειρίδιο του τέλους εποχής αλλά και μιας νέας εποχής. Ο ήρωάς του και αφηγητής Καζαουμπόν επισκέπτεται την Μπαΐα, όπου η Βραζιλιάνα φίλη του Αμπάρο τον μυεί σε τελετές μιας αφροβραζιλιανικής θρησκείας, της Candomble. Παρακολουθεί συγκλονισμένος τους πιστούς να χορεύουν, να επικαλούνται τους θεούς τους και να πέφτουν σε έκσταση, καθώς και τις απέλπιδες προσπάθειες μιας Γερμανίδας που προσπαθεί επί ματαίω να συγχρωτιστεί, να ελευθερωθεί από τις βασανιστικές ορθολογικές της πολιτιστικές συντεταγμένες.Μετά, ήταν το ταξίδι: η Μαριάννα Αστρακά ταξίδεψε στην Μπαΐα και, ζώντας εκεί ένα διάστημα, συγχρωτίστηκε με τους Candomble. Έγινε δεκτή στους ναούς τους, κινηματογράφησε τις τελετές τους, για να τραβήξει πλάνα για ένα σχετικό ντοκυμαντέρ, συνομίλησε με πιστούς και ιερείς. Ενημερώθηκε για τη θρησκεία, ανέτρεξε στις επίσημες πηγές της και ενεπλάκη σ’ αυτήν στο βαθμό που της ήταν δυνατόν ως Δυτικής κινηματογραφίστριας, γνωρίζοντας ωστόσο πως υπήρχαν όρια που έπρεπε να σεβαστεί, ώστε να μην περάσει το σημείο, μετά το οποίο, δεν υπάρχει επιστροφή.Τέλος, ήταν το Μαγικό Κουτί: η ιδέα αυτή η εμπειρία να απλωθεί σε σελίδες, με το σκεπτικό πως είναι ενδιαφέρον και μας αφορά στην Ελλάδα του 2009 έγινε με ενθουσιασμό αποδεκτή. Έτσι προέκυψε το βιωματικό δοκίμιο που κρατάτε στα χέρια σας: μία πρωτότυπη, αφηγηματική και αποστασιοποιημένη, από πλευράς ενός παρατηρητή, καταγραφή της ιστορίας, της θεολογίας και της μεταφυσικής μιας θρησκείας απ’ αυτές που συνήθως μας φοβίζουν: γιατί αποδέχονται την άσκηση “μαγείας”, τις “προσφορές” στους θεούς/ αγίους, τα τύμπανα που παίζουν στη διαπασών, και γενικά, όλα αυτά τα στοιχεία που στο συλλογικό μας ασυνείδητο ταυτίζουμε με “βουντού” και μας φαίνονται φοβιστικά.Δεν είναι. Αυτό αποπνέουν οι σελίδες του βιβλίου, μαζί με άρωμα παραμυθιού. Ο αναγνώστης θα διασκεδάσει, καθώς θα ενημερωθεί για τις πρωτότυπες για τη ματιά μας παραδόσεις, δοξασίες, κοσμογονία, θρύλους της θρησκείας και των θεών της. Θα συγκλονιστεί, παρακολουθώντας ζωντανά τις τελετές που μοιάζουν με σιέστες καρναβαλιού (γιατί άλλωστε θα πρέπει η θρησκευτική έκστασις να ταυτίζεται με αρνητικά συναισθήματα;) και, ο ενημερωμένος περί της ιστορίας των θρησκειών θα κάνει αυθόρμητα τους συνειρμούς, τις συσχετίσεις ανάμεσα στο ιδιότυπο Δωδεκάθεο της Candomble και της μυθολογίας του με τον κύκλο τον ζωδιακό, αλλά και το αρχαιοελληνικό. Κι αν κάτι μένει κλείνοντας το βιβλίο, αυτό είναι, σύμφωνα με τα λόγια της συγγραφέος, η ανάμνηση μιας λησμονησμένης αίσθησης, “η πίστη για Αυτό που υπάρχει μέσα μας και έξω από μας και που όλοι οι άνθρωποι νοιώθουμε, ανεξάρτητα πώς Το προσεγγίζουμε ή αν Το προσεγγίζουμε”.